بررسی اثرپذیری بازار سرمایه ایران از عدم اطمینان سیاست پولی و مالی

بازار سرمایه در همه کشورها نقش اساسی و تعیین کننده در گردآوری و هدایت منابع‌ به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی‏ دارد. بدون وجود این بازارها امکان گردآوری وجوه کوچک و بزرگ از افراد جامعه امکان‏پذیر نخواهد بود. اعتقاد بر این است که قیمت­ها در بازار سرمایه توسط متغیرهای کلان اقتصادی تعیین می­شوند. با این رویکرد و با توجه به دو مدل قیمت‌گذاری دارایی­های سرمایه­ای و آربیتراژی و همچنین با توجه به نقش دولت در ایجاد ثبات اقتصادی، مطالعه حاضر اثر پذیری بازار سهام ایران را از تغییرات پیش بینی نشده در سیاست های پولی و مالی طی دوره 92-1370 الگوسازی و بررسی نموده است. جهت دسترسی به این هدف ابتدا نوسانات سیاست پولی و مالی در قالب مدل GARCH‌، الگوسازی و سپس به کمک مدل ARDL‌ ارائه شده توسط پسران و همکاران (2001)، اثرات آن‏ها بر بازار سرمایه در کنار متغیرهایی چون تورم، حجم نقدینگی، نرخ سود بانکی، نرخ ارز بازار آزاد و درآمد نفتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیان‌گر آن است که تغییرات پیش بینی نشده 10 درصدی در سیاست‌ پولی شاخص قیمت بورس اوراق بهادار را در دوره کوتاه‏مدت و بلندمدت به ترتیب به میزان 3/6 و 4/7 درصد کاهش، اما تغییرات پیش بینی نشده 10 درصدی در سیاست‌ مالی شاخص قیمت بورس اوراق بهادار را در دوره کوتاه‏مدت و بلندمدت به ترتیب به میزان 1/5 و 3/5 درصد کاهش می‌دهد. دو متغیر تورم و حجم نقدینگی در کوتاه‌مدت و بلندمدت بر بورس اوراق بهادار اثر مثبت می‏گذارند. به طوری که با افزایش تورم و حجم نقدینگی به میزان۱۰ درصد شاخص قیمت بورس اوراق بهادار طی دوره کوتاه‌مدت به ترتیب به میزان 37/3و 17/8درصد و در دوره بلندمدت به ترتیب به میزان 33/3 و 23/7 درصد افزایش می‌یابد. هم چنین نتایج بیان‌گر اثر منفی، معکوس و معنی‏دار نرخ ارز بازار آزاد بر بورس اوراق بهادار طی دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت است، به طوری که رشد 10 درصدی در متغیر فوق شاخص قیمت کل بورس اوراق بهادار را در دوره کوتاه‌مدت و بلندمدت به ترتیب به میزان 17/7‌ و 12/4‌‌ درصد کاهش می‌دهد.